Z innych przypadków zagrożenia zabytków wskutek naruszenia przyrodniczej stabilności podłoża szczególnie trudne i skomplikowane są ruchy zsuwowe zboczy. Główną przyczyną wywołującą te ruchy jest działanie siły ciężkości w odpowiednich warunkach.

Powierzchniowy ruch mas ziemnych powstaje przeważnie w następstwie: sprzyjającej temu zjawisku budowy geologicznej zbocza, ruchów tektonicznych, nadmiernego obciążenia statycznego lub dynamicznego, szkodliwych stosunków wodnych, a zwłaszcza zawilgocenia wodą powierzchniową wsiąkającą przez wyżej położone grunty przepuszczalne i w związku z tym zmianą konsystencji gruntów, niszczącego działania naprężeń termicznych wywołanych zmianami temperatury, zwłaszcza na zboczach odsłoniętych, podkopania lub podmycia podstawy zbocza, naruszenia równowagi przy prowadzeniu robót ziemnych i wielu innych przyczyn.

Procesy usuwiskowe w skutkach są bardzo groźne dla budowli znajdujących się w ich zasięgu. Stały się one też powodem zniszczenia niejednej cennej budowli dawnych wieków. Dla przykładu można wymienić, że w 1853 r. wskutek usunięcia się najwyższego cypla skały, tzw. „Dorotki”, runęła najstarsza wieża zamku w Pieskowej Skale.

Spośród kilku przypadków, jakie miały miejsce w Polsce po drugiej wojnie światowej, do wyjątkowo złożonych w swej problematyce technicznej należy zaliczyć powstanie i likwidację zsuwu skarpy warszawskiej w sąsiedztwie kościoła Sw. Anny.

Zabezpieczenie kościoła Św. Anny w Warszawie, XV—XVIII w.: a) rzut kościoła z układem ściągów, kotwi i obejmy, b) przekrój poprzeczny, c) przekrój podłużny 1 — ściągi 2 ∅ 32,  2 — kotwie 2 ∅ 32 (w poziomie nawy),  3 — obejma żelbetowa 5 ∅ 50,  4 — ściągi 2  ∅ 32,   5 — ściągi 2 ∅ 50 (w poziomie podziemia), 6 — rysy

Kościół Sw. Anny przy Krakowskim Przedmieściu założony w 1454 r. na przestrzeni swoich dziejów uległ znacznym zmianom kompozycyjnym i strukturalnym. Kolejne przebudowy w różnych okresach stworzyły obiekt sakralny o ciekawym układzie wnętrz i bryły. Do dziś zachowały się gotyckie prezbiterium i piękne wnętrza przekryte sklepieniami z różnych’ epok budowy. Nawę główną przebudowano w łatach 1660—1667 w stylu barokowym, zaś elewacja główna, przebudowana w 1788 r. wg projektu P. Aignera i S. K. Potockiego, należy do najwytworniejszych elewacji polskiego klasycyzmu.

W miesiącu marcu 1949 r, w czasie robót prowadzonych w związku z budową trasy W-Z spostrzeżono, że budynek kościoła zaczął się rysować. Po dwu miesiącach zarysowania i pęknięcia budynku miały już tak groźny charakter, iż nie było wątpliwości, że wzrastają one wskutek odkształcenia konstrukcji, wywołanego przez katastrofalnie szybkie zsuwanie się skarpy.

Skarpa warszawska od dawna wykazywała tendencję do zsuwania się. Już w XV wieku w czasie budowy fundamentów pod wymieniony kościół napotkano na poważne trudności. W drugiej połowie XVII w. przy przebudowie kościoła pogłębiono i wzmocniono fundamenty. Te prace wystarczająco chroniły obiekt przed wpływem powolnych deformacji podłoża do czasu powstania alarmującej sytuacji.