W licznych przypadkach przy konserwacji obiektu występują różne specyficzne problemy, wymagające indywidualnego potraktowania. Stąd przy pracach związanych z ochroną zabytków zachodzi potrzeba korzystania z różnych gałęzi nauki i techniki.

Do specyficznych rodzajów robót inżynieryjno-technicznych należy zaliczyć między innymi te, które wiążą się z zagadnieniami przenoszenia lub przemieszczenia zabytków w części lub w całości.

Przenoszenie zabytku lub jego cennych fragmentów poza trwałe miejsce i otoczenie polega na rozebraniu, a następnie ponownym dokładnym złożeniu (zmontowaniu) przy użyciu własnych elementów, w innym miejscu nie związanym historycznie z powstaniem zabytku (np. w muzeach, skansenach). Tego rodzaju zabiegi konserwatorskie podejmuje się w przypadkach zagrożenia obiektu, np. na skutek zjawisk zsuwowych, możliwości zatopienia na terenach zalewowych itp., a także w tych przypadkach, gdy zabytki zostały celowo rozebrane, aby uchronić je przed zagładą.

Przemieszczenie zabytku polega z kolei na przesunięciu (przetoczeniu) w całości z pierwotnie zajmowanego miejsca na inne, znajdujące się w pobliżu. Przemieszczenie podejmuje się przeważnie w przypadku potrzeby uregulowania arterii miejskich.

Przenoszenie i przemieszczenie zabytków wymaga wyjątkowo starannego przygotowania dokumentacyjnego oraz precyzji wykonania.

Przenoszenie lub przemieszczenie zabytków, a także elementów stanowiących ich nieodłączną część, w zasadzie nie jest dopuszczalne, gdyż zabytek jako dokument wydarzeń historycznych i kulturalnych jest nienaruszalny i w związku z tym nie może być oddzielony od otoczenia, w którym jest położony. Przemieszczenie lub przeniesienie zabytku mogą usprawiedliwić jedynie szczególnie uzasadnione względy.