Prace zabezpieczające mają istotne znaczenie w dziedzinie ochrony i zachowania zabytków architektury. Stanowią one jakby pośrednie ogniwo w zakresie interwencji technicznej, która oddala stan zagrożenia wywołany tymi czy innymi przyczynami i wpływa na przedłużenie trwałości zabytku.

Podjęte we właściwym czasie i we właściwy sposób zabiegi zabezpieczające wpływają dodatnio na stan zachowania zabytku, zapobiegają rozwinięciu się procesów destrukcyjnych i stwarzają korzystniejsze warunki dla przeprowadzenia właściwej akcji konserwatorskiej, a zwłaszcza wpływają decydująco na zakres prac w przyszłości i ograniczenie wysokości ponoszonych nakładów finansowych.

W procesie zabezpieczenia zabytków mogą występować różnorodne zagadnienia. W aspekcie technicznej problematyki prace zabezpieczające można podporządkować trzem zasadniczym kierunkom, które obejmują:

a.    Zabezpieczenie o charakterze prewencji budowlanej, a więc związane ze stosowaniem wszelkiego rodzaju środków zapobiegających niszczeniu obiektu wskutek działania opadów i wyładowań atmosferycznych — pożarów, wilgoci, działania pasożytów, grzybów itp. — zapobiegających mechanicznym i chemicznym uszkodzeniom tych elementów budynku, które nie posiadają charakteru konstrukcyjnego, a wiążą się z jego wystrojem zewnętrzym i wewnętrznym lub komfortem użytkowania.

b.    Zabezpieczenie mające związek z profilaktyką statyczno-wytrzymałościową, w zakres której wchodzą również wszelkie prace dotyczące prowizorycznego wzmocnienia organizmu konstrukcyjnego i jego poszczególnych ogniw. W tym przypadku zakres i charakter robót zabezpieczających wynika z zachowania stanu technicznego struktury i stopnia zagrożenia.

c.    Zabezpieczenie terenu, z jakim jest trwale związany zabytek, a którego naruszenie lub zaniedbanie wywołuje groźne dla zabytku następstwa. W tym zakresie podstawowym zadaniem będzie zapobieganie skutkom działania ruchu i drgań podłoża, naruszania równowagi mas ziemnych, turbulentnego działania wód, ekspansji roślinności i in.

Skuteczność prac związanych z zabezpieczeniem zabytków wiąże się ściśle z systematycznymi, okresowymi kontrolami stanu zachowania budowli i wykrywaniem na czas niebezpiecznych ognisk destrukcji.

Pod względem technologicznym zabezpieczenie może mieć charakter tymczasowy (prewencyjny) lub trwały (stabilny). W obu przypadkach zastosowane środki wiążą się ściśle z zamierzeniami programowymi ochrony zabytku.

W praktyce konserwatorskiej są najrozmaitsze sposoby i metody zabezpieczenia prewencyjnego i trwałego, przy czym zagadnienia te tym więcej się komplikują, z im bardziej zniszczonym obiektem mamy do czynienia.