Przy budowie pieca kaflowego stosowane są materiały szamotowe o tak zwanej 'jakości garncarskiej’. Surowcami są przeważnie surowy szamot, glina, kaolin i sjenit. W zależności od proporcji mieszaniny, kształtka szamotowa może przy wypalaniu przyjmować zabarwienie czerwonawe lub żółtawe. Kształtki stosowane do budowy pieców kaflowych powinny cechować się możliwie małym wydłużeniem przy podgrzewaniu. Wytwarzanie kształtek szamotowych rozpoczyna się od formowania w specjalnych prasach surowej masy w belki i cięcia ich na odcinki. Następnie otrzymane w ten sposób surowe kształtki są tak długo suszone, aż wilgotność szczątkowa w materiale nie przekracza 6 procent. Teraz trafiają do wypalania do pieca, w którym panuje temperatura od 1000 do 2000°C. Od napełnienia pieca do odbioru ostatecznie wypalonych płytek szamotowych upływa od 10 do 20 dni. Czas ten zależy od grubości materiału. Dobrzy producenci sprawdzają i sortują płytki szamotowe. Nie powinno na nich być żadnych wyraźnych wytopów, uszkodzeń lub deformacji.
Przez opukiwanie wykrywane są również niewidoczne uszkodzenia. Płytki szamotowe, które nie odpowiadają normom lub posiadają uszkodzenia, są wysortowywane. mielone i ponownie dodawane do surowej masy, jako granulat szamotowy. Dopuszczalne odchyłki wymiarowe płytek szamotowych wynoszą, zależnie od jakości, od 2 do 4 procent. Ugięcie płytek o długości powyżej 25 cm nie może przekraczać 1,5 procenta. Materiał elementów szamotowych charakteryzuje się różną jakością. Przy budowie komory spalania pieca fundamentowego powinniśmy pamiętać, aby temperatura topnienia zastosowanego materiału wynosiła co najmniej 1580°C (stożek Segera 26). Ponieważ temperatura mięknienia jest niższa od temperatury topnienia, wcześniej pojawia się deformacja płytek szamotowych. Producenci wkładów grzejnych dostarczają je razem z odpowiednimi wyłożeniami szamotowymi. Płyty lub kształtki szamotowe wykonywane są w różnych wielkościach. Kształtki systemowe, które przy budowie rdzenia pieca nie muszą być przycinane lub wymagają tego jedynie w niewielkim stopniu, ułatwiają nam pracę i oferują wysoką dokładność przy ich dopasowywaniu. Minimalna gęstość płyt lub kształtek szamotowych stosowanych przy budowie pieców powinna mieścić się w zakresie od 1,4 do 1,9 g/cm2. Dla przykładu płyta szamotowa o gęstości 1,9 g/cm2 i wymiarach 30 cm x 15 cm x 4 cm waży 3,42 kg. Innymi ich zaletami są duża zdolność do akumulowania ciepła i dobra wytrzymałość.

Na rynku oferowane są tanie płyty szamotowe, które często wykazują znaczne ugięcia i nie są wykonane według wymaganych wymiarów. Budowa pieca będzie najłatwiejsza, gdy użyjemy dużych kształtek lub płyt szamotowych. Im większe są te płyty tym ważniejsza jest ich dobra jakość przy niewielkich odkształceniach. Wykonanie prostego muru przy krzywych kształtkach wymaga nałożenia grubszej warstwy tynku. Nieco wyższą cenę kupna lepszych płyt szamotowych zrekompensujemy sobie krótszym czasem pracy i dużym zadowoleniem przy jej wykonywaniu.