Oznaczanie wyrobów elektrotechnicznych.
Wszystkie wyroby elektrotechniczne muszą spełniać podstawowe warunki użytkowo-eksploatacyjne, a przede wszystkim gwarantować bezpieczeństwo użytkownika. Ponadto muszą odznaczać się niezawodnością działania, dostateczną trwałością, łatwością montażu i użytkowania, jak również mieć pożądane walory estetyczne. W celu zapewnienia bezpieczeństwa, do instalacji i urządzeń elektrycznych dodatkowo wprowadza się specjalne środki ochronne, które mają zapobiegać porażeniu lub ograniczyć czasowy przepływ prądu przez wyłączanie zasilania.
Zerowanie to jeden ze środków stosowanych w urządzeniach o napięciu nie przekraczającym 500 V. Wszystkie części przewodzące urządzenia są bezpośrednio połączone z uziemionym przewodem ochronnym.
Uziemienie pozwala na połączenie części przewodzących z uziomem zakopanym w ziemi, który samoczynnie odłącza zasilanie podczas zakłóceń.
Jako zabezpieczenie stosuje się także bezpieczniki topikowe i wyłączniki samoczynne.
W celu określenia, w jakim stopniu gotowe wyroby elektrotechniczne odpowiadają wymaganiom norm, przeprowadza się wiele specjalistycznych badań, efektem których najczęściej jest zapewnienie producenta o właściwym poziomie jakości i możliwości znakowania swoich wyrobów znakiem kontroli jakości KJ i znakiem bezpieczeństwa „B”.
Podczas odbioru jakościowego sprzedawca winien sprawdzić:
— czy wyrób nie został uszkodzony mechanicznie podczas transportu,
— czy części (widoczne) przewodzące są dobrze zabezpieczone,
— czy wtyczki, pokrętła, drzwiczki dobrze działają,
— czy wyroby są dobrze oznakowane,
— stan opakowania.
Opakowania wyrobów elektrotechnicznych są bardzo różne, dostosowane do właściwości, zastosowania, a także do konstrukcji samego wyrobu. Najczęściej do produkcji opakowań używa się: materiałów papierniczych — papier pakowy, półsztywne kartony; drewnianych — klatki, skrzynie, szpule; tworzyw sztucznych — folie, kształtki.
Oznaczenia wyrobów elektrotechnicznych powinny zawierać informacje podane w postaci wyrazów, symboli literowych, liczb lub innych różnych kombinacji. Muszą być wykonane w sposób trwały, czytelny i powinny dotyczyć:
— nazwy wyrobu,
— znaku firmowego,
— wielkości znamionowych,
— oznaczenia rodzaju prądu (stały lub zmienny),
— częstotliwości znamionowej, jeśli jest większa niż 60 Hz,
— numeru normy (PN),
— znaku bezpieczeństwa,
— innych informacji, określonych w odpowiednich aktach normatywnych, np. okres przechowywania baterii, typ trzonka żarówek, biegunowość, data produkcji.
Niektóre wyroby zgodnie z normą są cechowane, tj. umieszcza się na nich znaki towarowe, np. na bańce żarówki zamieszczono: 40 W, 220-230 V, POLAM-KONTAKT, „B”. W elektrotechnice można się spotkać z cechowaniem wyrobów za pomocą barw, gdyż łatwo odróżnić je od barwy obudowy, np. dla kabli i przewodów barwa zielonożółta zawsze oznacza żyły ochronne. Inne żyły mają barwy zgodnie z normą PN-E-90100:1996.
Przykładowe oznaczenia umieszczane na opakowaniach:
1) FABRYKA KABLI „OŻARÓW” S.A. — znak firmowy
TYP DMY 300 V 2×1,5 mm² — przewód mieszkaniowy (M), dwudrutowy z żyłą miedzianą (D) o izolacji poliwinilowej (Y), napięcie znamionowe 300 V
1997.06.03 — data produkcji
KJ — znak kontroli jakości
B — znak bezpieczeństwa
2) wkrętkowy wyłącznik instalacyjny — nazwa wyrobu
FABRYKA SPRZĘTU ELEKTROTECHNICZNEGO „KONTAKT” S.A. CZECHOWICE-DZIEDZICE — znak firmowy
1997 — data produkcji
220-230/380 V, 1 A — wartości znamionowe
B — znak bezpieczeństwa
Przy sprzedaży sprzedawca powinien sprawdzić, czy urządzenie elektrotechniczne jest zaopatrzone w kartę gwarancyjną i instrukcję obsługi. Jest to zbiór niezbędnych dla użytkownika informacji o oferowanym przez producenta wyrobie. Często w instrukcji znajdują się podstawowe dane techniczne i warunki eksploatacji.